SARAY YAPI GRUBU

Anıtsal Giriş

Saray Yapı Grubu'nun anıtsal girişinin kuzey yarısında yürütülen kazılar (şekil 10), tabanı taş kaplı geniş geçidin sazla örtülü büyük bir kırma çatısı bulunduğunu göstermiştir. Ortaya çıkarılan 1.00m çapında, kare biçiminde kumtaşından bir dikme kaidesi (şyekil 10e) büyük olasılıkla bu üst örtünün kuzey parçasını destekliyordu. Kırma çatının alnı Kerkenes Haberler 5'in kapağında da yer alan bronz yaban keçisi çifti ve belki de aralarynda bulunan kutsal bir ağaç betimi ile süslenmiş olabilir. Ahşap kapı kanatlarının büyük küresel başlı çivilerle sabitlenmiş uzun demir kuşaklarla güçlendirildiği ve diğer ahşap mimari elemanların da demir kuşaklarla sabitlendiği ya da güçlendirildiği anlaşılmaktadır (şekil 10f, sol bölüm).

Geçidin arka kısmında duvarlardan bağımsız olarak tek başına duran bir anıta ait olduğu anlaşılan benzersiz bir mimari eleman (şekil 10g), uçlarında pergelle çizilmiş eş-merkezli daireler bulunan dörtte-üçlük silindirik kabartmalı başlıklar ile bezenmiştir. Aynı anıtın diğer elemanlarına sabitlenmiş ahşap kazıklar büyük olasılıkla, bulunan parçaları aşağıda betimlenen yazıtlı ve heykelli başka bir elemanı destekliyordu. Yanan çatı çöktüğünde bu anıt parçalanarak dağılmış ve bazı parçalar yangına hiç maruz kalmazken, diğerleri yangın sonucu kızarmış, kararmış ya da camlaşmıştır. Ortaya çıkarılan bu küçük parçaların birleştirilmesi, bu renk farklılaşmaları nedeniyle daha da güçleşmektedir. Birbirine eklenen yan yüzlerden en az ikisinin dört kenarı boyunca devam eden yazıt Eski Frig dilindedir. şekil 13'te yakın yüzde de görüldüğü gibi yazı ustası, bazı kısımlarda harfleri önce silik olarak kazıyarak yerleştirmiş ve böylece aralıkları gerektiği gibi ayarlayabilmiştir. Ortaya çıkarılan başka küçük parçalardan, giriş çevresinde birden fazla yazıtlı eleman olduğu anlaşılmaktadır. Küçük ölçekli kabartma heykeller (şekil 11 ve 12) insan biçimli figüratif betimlemeler de içermektedir. Bir parçada başparmakları birbirine değen iki farklı kişiye ait çıplak ayaklar görülürken, başka bir panele ait diğer bir parçada ise elinde bir mızrak sapı tutan giyimli bir figür bulunmaktadır. Ayrıca kanatlı grifon, arslan ve rozet betimlemelerine ait parçalara da rastlanmıştır. Erken yazı Yunancasına yakınlığı uzun yıllardır bilinen Eski Frig dili henüz tam olarak çözülememiştir. Bulunan parçalar Claude Brixhe tarafından incelenmektedir. 2004 yılında olası başka parçalar ortaya çıkarılmadan önce, Kızılırmak’ın (Halys) doğusunda ele geçen en büyük kolleksiyon olan Kerkenes yazıtı (ya da yazıtları) hakkında söylenebilecek tek şey bir ithaf metni olduğudur.

Taş Kaplı Alan

Küçük bir bölümü 2000 yılında ortaya çıkarılan granit kaplı geniş alan (şekil 10a ve 10c), son çalışmalarla 30m uzunluğa erişmiştir. Çalışma yöntemi ve yapı dönemlerine işaret ettiği düşünülen birden fazla taş yerleştirme doğrultusu tanımlanmıştır. Taş kaplamanın kısmen Kuzey Kulesi’nin inşasından önce gerçekleştirildiğini düşündüren kanıtlar bulunmaktadır; diğer yandan Yapı B'nin bu kaplamanın üzerine inşa edildiği ve kaplamanın iki farklı dönemini kısmen kestiği anlaşılmıştır. Kaplama taşlarının bir bölümü parlayacak kadar eskimiştir. Bunun gibi farkli eskime biçimlerinin belgelenmesi, aynı zamanda Kerkenes'deki ulaşım ve trafik modelleri üzerinde yürütülen çok daha geniş kapsamlı bir Coğrafi Bilgilendirme Sistemleri (CBS) çalısmasının da parçasını oluşturmaktadır.

Kesme Taş Yapı

Kerkenes Haberler 5 ile Eski Anadolu XI (2003) s.111-129'da da ele alınan Kesme Taş Yapı’nın iç odasının güney yarısı, David Stronach tarafından kazılarak tamamen ortaya çıkarılmıştır. Sanıldığından biraz daha uzun olduğu belirlenen bu odayı duvarların içyüzü boyunca çevreleyen ahşap kaplı bir döşeme bulunduğu anlaşılmaktadır. Yumuşak döşemeliklerle kaplı böyle bir sedirin, dış odayı yine duvarların içyüzü boyunca benzer biçimde çevreleyen kumtaşı kaplı döşemeye oranla çok daha fazla konfor sağlayacağı açıktır. Diğer yandan odanın içinde çatıyı destekleyen dikme ve kaidelere ya da ocak gibi sabit bir iç mimari öğeye rastlanmamıştır